Projekt mój opisać można jako studium zachowanych w zbiorach polskich XVIII-wiecznych muzykaliów z udziałem fletu poprzecznego (traverso).
Celem badań jest zrozumienie ówczesnej roli instrumentu na obecnych ziemiach polskich; teoretyczne poznanie stanu repertuaru z jego udziałem, pozwalające na określenie jego roli, funkcji, poziomu techniki i historii wprowadzenia go do dawnych zespołów polskich. Ważne jest dla mnie powiązanie rozstrzygnięć muzykologicznych z wymiarem praktycznym, zmierzającym do wykonywania zachowanej muzyki na instrumentach historycznych. Na podstawie badań dążę do stworzenia programu koncertowego z XVIII-wiecznym repertuarem fletowym, zachowanym w Polsce lub z Polską powiązanym.
W grze na poprzecznych fletach historycznych specjalizuję się od 17 lat. Od pewnego czasu zastanawia mnie niewielki udział muzyki polskiej z fletem traverso w wykonywanym obecnie XVIII-wiecznym repertuarze. Widzę potrzebę przyjrzenia się bliżej temu tematowi, w sposób praktyczny, z perspektywy traversistki. Czy stan ten jest wynikiem małego znaczenia instrumentu w tym obszarze dawnej Europy czy jest to temat, który wymaga naświetlenia i praktycznego podjęcia?
Przesłanką do wagi tematu fletu traverso w literaturze powiązanej z Polską jest obecny stan wiedzy o muzykach dworu Augustów. Z materiałów nutowych wiemy, że partie traversistów zespołu były bardzo wymagające, więc odznaczać się oni musieli wirtuozerią. Ci właśnie muzycy zainspirowali J.J.Quantza do studiów nad instrumentem. Quantz, autor najistotniejszego XVIII-wiecznego traktatu o grze na flecie traverso, zapoznał się z nim około roku 1716, gdy miał możliwość słuchania ww kapeli w Dreźnie.
Inną przesłanką o wadze obecności fletu traverso jest prospekt organowy Bazyliki Mariackiej w Gdańsku z połowy XVIII w., zawierający grupę 8 muzykujących aniołów, wśród których 2 figury trzymają w dłoniach flety poprzeczne. Na uwagę zasługuje fakt, że instrumenty te mają naturalną wielkość i wyrzeźbione są w doskonałych proporcjach, z zamarkowanymi otworami palcowymi prawdopodobnie więc zostały zamówione u budowniczego instrumentów.
W ramach stypendium pragnę odwiedzić wybrane polskie ośrodki przechowujące dawne muzykalia, wyodrębnić zachowany repertuar oraz spotkać się z ekspertami badającymi temat historycznego instrumentarium w Polsce.
Projekt TRAVERSO W SERCU EUROPY realizowany jest w ramach stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Realizowany jest od maja do listopada 2018 roku. Mam jednak nadzieję, że pozyskana / odzyskana muzyka będzie mogła zabrzmieć na koncertach po zakończeniu oficjalnego terminu realizacji projektu.
