Zbiory Biblioteki Pan w Gdańsku zawierają kilka XVIII-wiecznych szkół gry na instrumentach, wydanych w Londynie: na skrzypce (m.in. The Compleat Tutor for the Violin /…/ with some useful Directions, Lessons, Graces &c by GEMINIANI), wiolonczelę, pastoral albo „new bagpipe”, obój, gitarę, klawesyn i szpinet, „common flute” – flet prosty, waltornię oraz wprowadzenie do sztuki śpiewu. W tej serii wydawniczej, połączonej wspólną szatą graficzną i układem informacji, znajdujemy także:
The Compleat Tutor for the FIFE Containing the Best & Easiest Instructions to Learn that Instrument With a Collection of Celebrated March’s & Airs Perform’d in the Guards & other Regiments &c. Printed for and Sold by Thompson & Son Musical Instrument Makers at the Violin, Hautbou and German Flute; the West-end of St.Pauls Church Yard LONDON
z adnotacją: The Tunes in this Book are Proper for the German Flute.
W serii, obok karty tytułowej, załączona jest rycina przedstawiająca muzyka grającego na instrumencie, którego dotyczy dana szkoła. W naszym przypadku jest to żołnierz-flecista, ukazany wśród namiotów obozu wojskowego – ciekawy głos w dyskusji czy i jak długo stosowane były dwa rodzaje fletów poprzecznych: „do grania wewnątrz” (ciche, subtelne German flutes) i do celów militarnych (głośne fifes).
Podręcznik zawiera: instrukcję sposobu wydobycia dźwięku, palcowanie dla poszczególnych dźwięków (w zasadzie pokrywa się ono z tabelą chwytów na flet traverso, z tym wyjątkiem, że brak klapy nie pozwala na uzyskanie pełnej chromatyki), podstawy zasad zapisu muzyki (klucz, kreska taktowa, pięciolinia, metrum etc.), a także zapis nutowy melodii wojskowych (The General, Troop of Assembling, Grenadiers March etc.) Armii Angielskiej i Szkockiej.
Inną ciekawą pozycją w zbiorach PAN jest
The Bird Fancyer’s Delight or the Best Directions for teaching all forts of Singing Birds with a Flagelet or Flute With Lessons properly compos’d within the Compass and Faculty of each Bird, The Canary Bird, Linnet, Bull Finch, Wood Lark, Black Bird, Throstle, Nightingale and Starling, &c.; LONDON Printed for John Johnson
Metoda zawiera instrukcję gry na flażolecie, podstawy zasad muzyki, melodie / ozdobniki dla poszczególnych ptaków – w zapisie nutowym, a częściowo także chwytowym.
Trzecia interesująca pozycja to
The Compleat Tutor for the German Flute Containing A Choice Collection of the most Celebrate Italian, English and Scotch Tunes, Curiously Adapted to that Instrument. Printed for & Sold by J. & Son Simpson; LONDON
Wewnątrz znów podobny sam schemat: wydobycie dźwięku, palcowanie, podstawy zasad muzyki i zapisu, wprowadzenie do ozdobników, proste melodie (marsze, piosnki, menuety – na flet solo i dwa flety).
Nr katalogowy: Mikr. 4947-4951, Biblioteka PAN w Gdańsku